Een gesprek met chirurg Marjolein Leeuwenburgh (HMC), chirurg Koen Peeters (LUMC) en verpleegkundig specialist Carlien Buis (HMC)
De behandeling van patiënten met endeldarmkanker (rectumcarcinoom) wordt steeds complexer. Nieuwe behandelstrategieën, studies en regionale verschillen maken het voor zorgprofessionals uitdagend om patiënten de beste zorg te bieden. Daarom is op initiatief van OncoWest onlangs een nieuw multidisciplinair overleg (MDO) gestart, speciaal gericht op het locally advanced rectumcarcinoom. Chirurgen Marjolein Leeuwenburgh en Koen Peeters en verpleegkundig specialist Carlien Buis vertellen waarom dit MDO zo belangrijk is en doen een oproep aan collega’s in de regio om mee te doen.
Waarom een apart regionaal MDO voor rectumcarcinoom?
Het initiatief voor een apart MDO werd opgepakt vanuit de netwerktumorgroep Lower GI onder leiding van voorzitter Koen Peeters en met steun van collega’s uit de andere ziekenhuizen in de regio. Koen: “Het regionale MDO is onderdeel van samenwerking in de regio. Wij hebben als regionaal samenwerkingsverband geconcludeerd dat we de kwaliteit van de colorectale zorg meer inzichtelijk willen maken. Landelijk wordt de discussie gevoerd in hoeverre het in het kader van het IZA wenselijk of nodig is om de colorectale zorg te spreiden en te concentreren. Om verschillen in zorg te bespreken en de kwaliteit ervan te verhogen is er nagedacht over het opstarten van een regionaal colorectaal MDO. Als je een tijdslot openstelt voor de hele regio, creëer je de mogelijkheid tot dialoog tussen ziekenhuizen in de regio en ontstaat er uitwisseling van de praktijk.”
Marjolein licht toe: “Ik merkte dat we binnen de bestaande regionale overleggen te weinig ruimte hadden om tot een uniform beleid te komen rondom complexe rectumcasuïstiek. De behandeling wordt steeds meer ‘tailormade’, met veel nieuwe strategieën. Juist die complexe patiënten, de zogenaamde ‘very ugly rectum tumoren’ of de patiënten met orgaan sparende wens, vragen om gezamenlijke afwegingen. Door regionaal samen te komen, kunnen we kennis delen en zorgen voor meer gelijke behandeling.”
Inmiddels is het MDO een maand geleden gestart, met deelname van onder andere HMC, Haga, LUMC en Alrijne.
Marjolein gaf ook een concreet voorbeeld van de meerwaarde: “Onlangs bespraken we een patiënt met een vergevorderd distaal rectumcarcinoom met een uitzaaiing naar een lymfeklier in de bekkenwand, die goed reageerde op de voorbehandeling. De vraag is dan: is het veilig om af te wachten (‘wait and see’) of moeten we opereren? Omdat hierover in de literatuur nog weinig grote studies zijn, is het cruciaal om zo’n dilemma in een groep experts te bespreken en samen een beleid te bepalen.”
Hoe werkt het MDO?
- Wanneer: Het overleg vindt wekelijks plaats op dinsdag om 16:45 uur.
- Aanmelden: Patiënten kunnen tot maandag 12:00 uur worden aangemeld via dit aanmeldformulier rectum MDO met daarin een beschrijving en vraagstelling.
- Wie zitten er aan tafel: Het panel is breed samengesteld. Naast chirurgen en radiologen, schuiven ook standaard radiotherapeuten, MDL artsen, pathologen en internist-oncologen aan.
- Waar: Deelname verloopt via een online Pexip-link, zodat alle ziekenhuizen in de regio kunnen aansluiten. Wil je toegang tot deze link? Stuur dan een verzoek per mail naar Anne Marie den Boer, projectleider OncoWest.
- Spelregels: Het succes valt of staat met goede inbreng. Van de inbrengend specialist wordt verwacht dat hij of zij zelf (online) aanwezig is bij het MDO om de casus en patiëntspecifieke kenmerken toe te lichten. Vergeet niet vooraf toestemming van de patiënt te vragen voor deze regionale bespreking. De terugkoppeling van het advies naar de patiënt verloopt vervolgens via de eigen behandelaar.
Marjolein: “We bespreken gemiddeld twee tot drie patiënten per keer. Zo houden we het overzichtelijk en kunnen we echt de diepte in.”
De patiënt centraal
Carlien vertelt dat ze tijdens het MDO verder kijken dan alleen de aandoening: “Het geeft patiënten vertrouwen als je kan delen dat de behandeling regionaal wordt afgestemd tijdens het MDO. Ze voelen zich gezien en gehoord en hebben er vertrouwen in dat ze de beste behandelmogelijkheden krijgen.”
De rol van de verpleegkundig specialist
Carlien benadrukt dat de afstemming met de patiënt verder gaat dan de medische details: “Om tot een behandelvoorstel te komen, vindt er afstemming plaats met de patiënt. Wat is belangrijk voor diegene en wat weegt het zwaarst? Naast het medische behandelplan, is het belangrijk om te weten wat een patiënt wel of niet wil. Je wilt weten hoe kwetsbaar die patiënt is en wat er speelt in het leven van de patiënt. Verpleegkundigen en verpleegkundig specialisten hebben daar een belangrijke stem in, die ook wordt ingebracht tijdens het MDO. Hoe heeft de patiënt bijvoorbeeld de behandeling ervaren?”
Als verpleegkundig specialist is Carlien aanwezig bij het MDO als het gaat om haar eigen patiënten.
Vooruitblik
Marjolein en Koen: “Over een jaar hopen we dat het vanzelfsprekend is dat complexe rectumpatiënten regionaal worden ingebracht. En op langere termijn hopen we de regionale samenwerking te kunnen uitbreiden naar coloncarcinoom en gezamenlijke onderzoeksprojecten.”
Carlien vult aan: “Hoe meer we met elkaar optrekken, hoe sterker we worden als regio. Het MDO is niet alleen een overleg, Het geeft een mooie verbinding om kennis en ervaring te delen.”
Oproep aan collega’s
Inmiddels is het MDO een maand onderweg en nemen onder andere het HMC, Haga, LUMC en Alrijne deel. Marjolein sluit af met een duidelijke oproep:
“We roepen alle behandelaren van colorectaal rectumcarcinoom uit alle zes de OncoWest-ziekenhuizen op om complexe patiënten voor bespreking in het MDO in te brengen. Neem deel, denk mee en wissel informatie en ideeën met elkaar uit. Zo zorgen we er samen voor dat deze patiëntengroep de beste oncologische zorg in onze regio krijgt.”
