“Chemokuren gingen veilig door tijdens de coronacrisis.”
Het LangeLand Ziekenhuis heeft tijdens de coronacrisis zoveel mogelijk reguliere, niet spoedeisende zorg uitgesteld. Dit was nodig vanwege het besmettingsrisico in het ziekenhuis. Normaalgesproken zijn hier immers veel extra kwetsbare mensen aanwezig. Maar niet alle patiënten kunnen het zich permitteren om hun behandeling uit te stellen. Dat geldt bijvoorbeeld voor wie een chemokuur nodig heeft. Tijdens de crisis is de zorg voor deze mensen in no time verhuisd naar onze locatie aan de Europaweg. Zo konden nagenoeg alle behandelingen gewoon doorgaan. En daar zijn we trots op, want dat was lang niet overal in het land het geval.
Verhuizing
Inmiddels is er meer bekend over het virus en het besmettingsrisico. Daarnaast is het aantal besmette patiënten nu zeer beperkt. Daarom kon de dagbehandeling besluiten om weer terug te verhuizen naar onze hoofdlocatie aan de Toneellaan. Oncologieverpleegkundige Martien van der Lugt coördineerde beide verhuizingen. Hij vertelt over zijn functie en blikt terug op de afgelopen periode.
Kun je allereerst meer vertellen over jouw beroep als oncologieverpleegkundige?
“Bij mijn afstuderen liep het zo dat ik, min of meer per ongeluk, terecht kwam op de afdeling Oncologie. Het leek me in eerste instantie zwaar om te werken met patiënten met kanker, ik vroeg me af of ik het aan zou kunnen. Maar direct op de eerste dag merkte ik dat het deze patiënten heel veel rust brengt, wanneer ze goede en duidelijke informatie hebben over hun ziekte. Dat gaf mij op mijn beurt veel voldoening.
Ik kan natuurlijk niets veranderen aan de diagnose, maar wél aan de manier waarop iemand deze een plek kan geven in het bestaan. Hoe beter het lukt om me in te leven, hoe meer veiligheid ik kan creëren. En dat is voor iedere persoon anders. Niet iedereen wil evenveel informatie krijgen, niet iedereen praat gemakkelijk over gevoelens. Zo gaat ieder op zijn of haar eigen manier om met slecht nieuws. Het is aan ons om dat te respecteren en de juiste steun te bieden.”
Vanaf welk moment krijg jij te maken met deze patiënten?
“Dat is meestal direct nadat ze de diagnose kanker hebben gekregen. Ik neem dan uitgebreid tijd om alles door te nemen, maar natuurlijk alleen wanneer de patiënt daaraan behoefte heeft. We bespreken dan onderwerpen zoals: Wat is de impact van de diagnose? Heeft de patiënt alles goed begrepen? Wil hij of zij meer informatie krijgen of juist nog niet?
In deze fase kunnen zorgen en onbeantwoorde vragen heel veel energie kosten. Als het lukt om deze zoveel mogelijk weg te nemen, kan de patiënt die energie gebruiken voor belangrijkere dingen. Ik kan bijvoorbeeld alvast meer vertellen over de behandelingen, mogelijke bijwerkingen, de kans dat iemand kaal wordt, welke mantelzorg eventueel nodig zal zijn en ik kan meedenken over afspraken met de werkgever. Zo is het voor sommigen veel te belastend om te werken tijdens de kuren, maar anderen biedt het juist goede afleiding.
Mijn doel is dat mijn patiënten uiteindelijk met een zo positief mogelijk gevoel naar het ziekenhuis komen voor hun behandeling, omdat ze weten dat we hier wat goeds voor hen willen doen.”
Wat veranderde er voor je patiënten tijdens de coronacrisis?
“Eigenlijk hebben de meesten er wat onze zorg betreft weinig van hoeven te merken. Alleen de locatie van de behandeling verhuisde tijdelijk naar de Europaweg. In korte tijd hebben mijn collega’s van het Facilitair Bedrijf de behandelstoelen, verrijdbare computers en veel voorraden verhuisd. Daarnaast stelden artsen van de Europaweg zich beschikbaar als achterwacht voor deze patiënten. Dat is altijd nodig voor wanneer zich tijdens de behandeling acute situaties zouden voordoen. Gelukkig zijn deze niet aan de orde geweest, maar het was wel een belangrijke veiligheidsvoorwaarde. Ook is er veel extra hulp geweest van de verpleegkundigen en doktersassistentes van de locatie Europaweg. We voelden ons er al met al heel welkom. Mijn collega’s op de polikliniek hebben veel extra werk verricht om de behandelingen te laten doorgaan. Dat geldt met name voor de andere oncologieverpleegkundigen, de oncologen, de planner van de kuren en de collega’s van de dagbehandeling oncologie.”
Hebben jullie ook je eerste ervaringen opgedaan met communicatie via de app Beter Dichtbij?
“Ja, we gebruiken deze nieuwe app steeds vaker. Ik moet zeggen dat het iedereen erg goed bevalt. Patiënten stellen vragen via de app en kunnen binnen drie dagen antwoord van ons verwachten. Het gaat dan uiteraard om minder spoedeisende vragen zoals: Wanneer ontvang ik mijn recept? Kan ik een brief met mijn diagnose meekrijgen op vakantie? Hoort deze klacht bij mijn chemokuur? Tot nu toe lukt het ons goed om al binnen één dag te reageren. Door het gebruik van de app worden we minder vaak gebeld. Hierdoor krijgen de patiënten op ons spreekuur en tijdens de behandelingen alle aandacht. De vragen via de app pakken we dan op een rustiger moment van de dag op. Het scheelt al met al tijd, en we merken ook dat veel patiënten het een fijne manier vinden van communiceren.”
Kunnen mensen met kanker de juiste behandeling krijgen in het LangeLand Ziekenhuis?
“Ja absoluut. De zorg begint sowieso altijd hier, en wanneer het nodig zou zijn verwijzen we door. We bieden hier hoogwaardige oncologische zorg dichtbij huis. In aanvulling daarop hebben we wekelijks video-overleg met onze collega’s in het HagaZiekenhuis, het Reinier de Graafziekenhuis en het Leids Universitair Medisch Centrum.
Ik heb zelf ook ervaring in een groter ziekenhuis. Het voordeel van het overzichtelijke LangeLand is wel dat je hier zoveel expertise letterlijk in de buurt hebt. Als een patiënt bij mij zit met een specifieke vraag, kan ik vaak direct contact leggen met collega’s van andere vakgroepen. We kennen elkaar hier allemaal persoonlijk en dat helpt hierbij zeker mee. Vaak kunnen zij de vraag direct beantwoorden en als het even kan, lopen ze direct ook even langs om de patiënt te zien. Zo kunnen we tijdens één afspraak vaak heel complete zorg bieden, en dat is in een groter ziekenhuis lang niet zo eenvoudig. We weten hier in het LangeLand wat we kunnen, en – ook heel belangrijk – we weten precies wanneer iemand heel gespecialiseerde kennis nodig heeft en in betere handen is bij één van onze partners. En ook dat heeft natuurlijk alles te maken met de juiste zorg op de juiste plek!”
Interview: Liesbeth van Houten
Fotografie: Sicco van Grieken